فتالیک انیدرید (PA) Phthalic anhydride
فتالیک انیدرید یک فرم تجاری و خیلی کاربردی فتالیک اسید که در واقع فتالیک انیدرید ،آب گیری شده فتالیک اسید است.
اولین دی کربوکسیلیک اسید آب گیری شده ای است که به صورت تجاری در صنعت مورد استفاده قرار گرفت و در صنایع شیمیایی به عنوان یک حد واسط پرکاربرد شناخته می شود.فتالیک انیدرید (PA) جامدی سمی و بی رنگ که در الکل و دی سولفید کربن حل می شود. کمی در آب گرم حل شده و به اسید فتالیک هیدرولیز می شود. اولین بار این ماده در آلمان به روش اکسیداسیون نفتالین در فاز مایع با کاتالیزور جیوه در محیط اسیدی سنتز شد که با این روش محصول به دست آمده کیفیت مطلوبی نداشت.
سنتز فتالیک انیدرید
امروزه انیدرید فتالیک از اکسیداسیون نفتالین یا ارتو زایلن در فاز گازی در جریان هوا با پنتا اکسید وانادیم و دی اکسید تیتانیم تهیه می شود. این واکنش گرمازا است و انیدرید مالئیک نیز به عنوان محصول جانبی تولید می شود. از حرارت دادن فتالیک اسید نیز به دست می آید.
کاربردهای فتالیک انیدرید
فتالیک انیدرید یک پیشرونده برای انواع مختلف واکنشگرهای مفید در ترکیبات آلی است. مشتقات مهم شامل فتالیمید و مشتقات بسیاری است. فتالیک انیدرید به طور گسترده ای در صنایع برای تولید رنگ های خاص استفاده می شود. بزرگترین خروجی برای فتالیک انیدرید در رزین های پلی استر غیر اشباع (UPR) است که معمولا با فیبرهای شیشه ای برای تولید پلاستیک های تقویت شده با فایبرگلاس ترکیب می شوند. کاربردهای دیگر فتالیک انیدرید ،در سنتز آلکید رزین ها، پلی استرها، مواد رنگزا و پیگمنت ها ، صنایع دارویی جهت تولید پوشش های دارویی ، لاک ها، دافع حشرات ،سنتز پلاستی سایزرها که مشتقات این ماده فتالات استرها هستند که خود عامل اصلی تهیه نرم کننده ها در رزین های پلی وینیل کلراید مانند: دی اکتیل فتالات (DOP) ، دی بوتیل فتالات (DBP) ،دی ایزو نونیل فتالات (DINP) ، دی ایزو دسیل فتالات (DIDP) می باشند که در طناب های پلاستیکی، وسایل خانگی مورد استفاده قرار می گیرند ،می باشند .
